Cengiz Erdem, dijital müzik hakkındaki görüşlerini ve sektördeki 25 yıllık tecrübesini Plak ve Ben Dergisi’ne anlattı.

Dijital müziğin öncülerinden Avrupa Müzik’in Genel Müdürü ve müzik yapımcısı olan Cengiz Erdem; yazısında dijital müziğin her şeyi demokratikleştirdiğine, hızlı bir gelişim ve değişim süreci yarattığına ve dijital müzik platformlarının önemine dikkat çekti.

Dijital müzik platformları sayesinde farklı olanın öne çıktığını belirten Erdem, her türlü müziğe ulaşmanın kolaylaşıp ucuzlamasıyla müziğin küreselleştiğini söyledi. Streaming, giyilebilir teknoloji ve sanal gerçekliğin müzikle olan ilişkisini de ele alan Cengiz Erdem, yerel bir sanatçının bile kendini doğru pazarlama stratejisiyle tüm dünyaya duyurabileceğini vurguladı.

Yaz sıcaklarının en hissedilir olduğu bugünlerde tüm müzikseverlere merhaba. Biraz müzik ve dijital gelecek diyerek söze başlamak istiyorum.

MÜZİKTE DEMOKRATİKLEŞTİK 

Aslında gerçek şu ki dijital müzik her şeyi demokratikleştirdi. Fırsatlar daha eşit, monopol bir yayın yok, ben yaptım siz de dinleyin ve beğenin algısı yok. Her içeriğe interaktif yapıyla anında yazılan yorumlar sizi bir anda yıldızlardan aşağıya indirebilir. Ya da hiç olmayan biri yıldızlaşabilir, kimsenin şans vermediği bir şarkı hit olabilir.

Eskiden CD’leri satan birkaç sanatçı yeri sarsılmaz bir şekilde tahtına kurulup bununla yetinirken değişimi pek düşünmezdi. Şimdilerde binlerce sanatçı adayı yaratıcılıklarının verdiği etki ile adını tüm dünyaya duyurabiliyor. Zaten her şarkı dijitalin doğası gereği küresel olarak yayına açıldığından bu şans herkese eşit mesafede. Almanya’da Almanca rap söyleyen amatör bir Türk şarkıcının önce Almanya’da sonrasında ise sınırların dışında popüler olmasının sırrı dijital mecraların sunduğu fırsattır.

25 yıllık müzik hayatımdaki tecrübelerimle ifade ediyorum ki ülkemizde ve tüm dünyadaki sanatçılar dahil müzik sektörü aslında çok gelenekseldir. Bu nedenle değişim zordur. Tam değişime alıştık derken şunu söyleyebilirim ki dijital müzikte önümüzdeki 5 yıl içerisindeki gelişmeler ve değişim daha da hızlanarak artacak. Hem de baş döndürücü bir hızla… Alışkanlıklarımız, müzik dinlediğimiz mecralar, sevdiğimiz sanatçılar, popülerlik, starlık ve hatta dinlediğimiz müzik türleri bile değişecek.

Bugün birçok sanatçı ve müzik şirketi yeni projelerde yeni mecraları olan dijital müzik platformlarının verdiği imkanlar ile müzikte sınırlarını zorlamaya devam ediyor. Son 10 yıldır baş döndürücü bir hızla dijital evrim sürecinde olan Türk müzik sektörü, teknolojinin hayatımıza getirdiği yenilikler ile önce tüm arşivini dijitalleştirerek büyük bir değişime girdi. Fiziksel satışların hızlı düşüşü ile birlikte dijitalleşmeye uyum sağlamaya çalışan sektör şu anda sadece dijital müzik platformları ile ayakta kalıyor. En başından beri Türkiye'de Muud ve Fizy gibi yerli müzik platformları vardı. Sonrasında bu platformlara Spotify, Apple Music gibi global portallar eşlik etti. Dinleyicilerin ve sanatçıların video kliplerinin majör adresleri olan PowerTürk TV ve Kral TV’nin yerini ise tartışmasız olarak YouTube aldı. YouTube’da isteyen herkese ön koşulsuz yer var. Üstelik konu müzik ise neredeyse sınırsız özgürlük var. Durum böyle olunca devamlı gelişim sürecinde olan dijital müzik servislerinin son dönem politikaları yeni müzisyenlerin artması ve kendilerini göstermeleri için bir fırsat oldu.

Farklı olan öne çıkıyor

Yeni yetenekler keşfedilmek için kendi markalarını oluşturarak ilk denemelerini yayımlıyorlar. Kimi yeni bir şarkı ile kimi cover ile ama farklı olmak onları öne çıkartıyor. Bilerek ya da bilmeyerek farklı içerik üretenler bir adım önde yer alıyor. Bireysel şarkı yüklemek keşfedilmek için ilk adım olmalı düşüncesini hep savunurum. Bireysel içeriklerini yayımlayan müzisyenler telif konusunda ciddi sıkıntılar da yaşayabiliyor. Her şeyden önce bir müzik şirketi ile çalışmak her zaman telif konusunun kusursuz işlemesine olanak sağlar. Bir diğer nokta da bireysel içeriklerin doğru pazarlanamaması. Büyük kataloglara ve artistlere sahip yapım şirketlerinin dijital portallar ile pazarlama desteği garantili anlaşmaları vardır. Bunu kendi müzik şirketimden biliyorum. Dolayısıyla bir müzik şirketini arkasına alan müzisyenler dijital portallarda doğru pazarlama teknikleri ile albümünü çok daha fazla öne çıkarttırabiliyor.

Kısaca, başlangıç için iyi ama kariyer için keşfedildikten sonra yatırım yapılan sanatçı olarak anılmak daha prestijli. En önemli hususlardan biri de sanatçı esas işini unutmamalı. Yorumculuktan kaynaklı telif gelirlerini ve eser sahipliğinden doğan telif gelirlerini ilgili meslek birliklerine üye olup korumalıdır. Sanatçılar, uzun soluklu bir kariyer yolculuğu için sahne gelirlerine odaklanmalılar. Enerjilerini reklam sponsorluk vb. yüksek gelir elde edebilecekleri hedeflerde kullanmaları ve markalarına yatırım yapmalılar. Tabii ki doğru prodüktör ve yapımcı ile… Ayrıca menajer ve plak şirketi de aynı kişi olmamalıdır. İkisi ayrı işlerdir, ayrı yürütülmeli ama kolektif çalışılmalıdır.

Müzik daha küresel olacak

Müziğin dijitalleşme aşamasında kazançlı taraf dinleyici oldu. Çünkü her türlü müziğe ulaşmak kolaylaştı ve ucuzladı. Dinleyici olarak artık evde CD ve kaset için yer ayırma, arabada ne dinlemeliyim sıkıntısı sona erdi. Hatta artık yeni model araçlarda bile CD çalar görmek mümkün değil. Dijital platformlar sayesinde istenilen şarkıya, istenilen yerde anında ulaşmak mümkün. Yerel bir sanatçının kendini doğru pazarlama stratejisiyle tüm dünyaya duyurması artık çok kolay. Bunun en büyük örneğini geçtiğimiz yıllarda “Despacito” şarkısında yaşadık. Yine Psy ve şarkısı Gangnam Style'ı unutmamak lazım. Kısa sürede tüm dünya listelerinde zirvede kaldı. En büyük destekçileri tabii ki dijital müzik platformlarıydı. Justin Bieber da YouTube’dan keşfedilen ilk starlardandı. Türkiye’nin ilk fenomen dijital şarkıcısı ise Hayalet Sevgilim isimli şarkıyı söyleyen İrem’dir. İrem’i de ben keşfetmiştim ve o dönem hemen Avrupa Müzik’ten bir albüm yapmıştık.

Streaming hızla büyüyecek

2018 dijital müzik verilerine göre streaming dünya genelinde bir önceki yıla göre % 50’den fazla artışla 500 milyarı geçti. 2019 'un ilk çeyreğinde de Türkiye’de streaming verilerinin büyük bir kısmının abonelikten geldiğini görüyoruz. Bu veriler bize müziğin dinlendiğini ve müzik dinleyicisinin müzik dinlemek için ücret ödemekten çekinmediğini gösteriyor.

Giyilebilir teknoloji, müzik sektörünü değiştirecek

Günümüzde müzik ve teknoloji arasında yükselen bir işbirliği olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde müzik ve teknoloji profesyonelleri arasında daha da derin bir işbirliği olacağını öngörüyorum. Streaming öyle bir noktaya geldi ki bundan 10 yıl önce kullanıcılar müzik dinlemeye ücret öderler mi diye düşünürken bugün birçok cihaz üretici ücretli abonelik yapan portallarla bundle ürünler yaparak pazarlamada farklılaşma yollarını arıyorlar. Önümüzdeki yıllarda müziğin giyilebilir teknoloji alanında da popüler olacağını ön görüyorum. Bunu şu anda müzik aletleri için deneyen markalar var. Akıllı hoparlörler ve ses tanıma sistemlerine nasıl alıştıysak yarın giydiğimiz bir kazak hareketlerimize göre bize herhangi bir müzik platformundan müzik listesi sunabilecek. Hatta bunu yapmaya başlayanlar bile var. Müzik yazılımı uzmanları, müzik ve radyo listeler dinleten su geçirmez güneş gözlüğü tasarladı. Bu güneş gözlüğü herhangi bir kabloya ihtiyaç duyulmadan ses dalgalarını kafatasına titreşimlerle iletiyor. Bu kulağa çok çılgınca geliyor.

Sanal gerçeklik normalleşecek

Sanal gerçeklik müzik için de yadsınamaz bir gerçek. Son yıllarda müzik videolarında bunu biraz hissettik. Teknoloji ilerledikçe ve maliyetler biraz daha düştükçe 360 derece videoların yaygınlaşacağını ve daha kapsamlı deneyimlendireceğimize inanıyorum. İnternet hızı, mobil teknolojileri ve sosyal medya geliştikçe müzik sektörünün daha da gelişeceğine inanıyorum. Müziğinizi tüm dünya ile paylaşmak, istediğimiz hayran kitlesine ulaşmak, konser vermek her zamankinden da kolay olacak. Hem de bunun için çok büyük şirketler ile çalışmak, milyonlarca yatırım yapmaya bile gerek kalmayacak. Müziğin geleceği çok parlak. Teknolojiyi yakından takip etmemiz ve teknoloji ile uyumlanmamız gerekiyor.

Aranızda yıldızlar var biliyorum

Projelerini duyurmayı bekleyen sanatçı adaylarına her daim zaman ayırıyorum ve onlara sonsuz inanıyorum. Aranızda yıldızlar var biliyorum bana yazmaktan asla çekinmeyin :)